ROMAN EYLEM PLANI NEREDE?

Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği Başkanı Turan ŞALLI

Dünya’mızı ve ülkemizi de etkileyen pandemi, Roman topluluklarda derin sosyal yaralar açmaya devam ediyor. Türkiye’de toplumun en dezavantajlı kesimlerini oluşturan Roman vatandaşlarımızın geneli sokak ekonomisi ve günü birlik işler yaparak para kazanmanın mücadelesi içindedirler. Koronavirüs salgını nedeni ile işlerini, aşlarını kaybedenler yaşama tutunma savaşı vermektedir. Bir hafta önce bazı yayın organlarında İstanbul Kuştepe Mahallesi’nde plastik bardak içinde iki liraya açık sıvı yağ, yarım margarin, tane ile çocuk bezlerinin satıldığını yeniden öğrenmiş olduk. İşin gerçeğine bakıldığında, Roman mahallelerin yaşam standartlarının gerçeğini görebilmekteyiz. Bu tür alışverişler yıllarca hep vardı. 1 liraya peynir, zeytin, salça, çay, şeker. Şimdilerde bir liranın yerini beş lira aldı. Özetle; ekonomik verilerin iyi olmadığının işaretlerini burada görebiliyoruz.

Bu günlerde doğruları söylemekten, konuşmaktan korkar olduk. Doğru konuşanları, yazanları dokuz kapıdan kovuyorlar. Ben yine de doğruları yazmaya devam edeceğim.

İstanbul Kuştepe Mahallesi Roman vatandaşlarımızın yoğun yaşadığı bir mahalledir. Mahallenin üst kısımlarında devasa alışveriş merkezlerinin olduğu, zenginliğin hemen altında yoksulluğu görmek mümkündür. Bir anlamda sosyal eşitsizliğe en iyi örnektir. Sorgulanması gereken bu ülkenin Roman vatandaşlarına 2010 yılında Roman Açılımı yapıldı. 2016 yılından beri halen işlevselliği olmayan Roman Eylem planı var. Türkiye’de Romanlara yönelik ne ayrımcılık bitti ne de sosyal yaşamımız gelişti. Birilerinin yaşamında büyük zenginlikler oluştu. Teni beyaz olanlar Roman oldu. Teni esmer olanlar Çingenelikten kurtulamadı. Roman Açılımı çoktan ‘Roman’ oldu. Roman eylem planı, aynı yemeği sürekli pişirmeye döndü. Yemek bozuldu. Atı alan Üsküdar’ı çoktan geçti. Demokrasi temel haklar ve özgürlükler can çekişir oldu. Roman eylem planı dolap beygirine döndü. Birileri sefada, Romanlar yoksullukta.

Roman kadınlar Roman açılımında göbek attılar. O günün sabahında otobüslere doldurulan kadınlardan birine sormuştum. ‘Abla nasıl geçti?’ diye. ‘Kibariye söyledi, Balık Ayhan darbuka çaldı. Bizde bol bol göbek attık.’ demişti. Şimdilerde ablamın yaşam koşullarından dolayı göbek atacak hali kalmadı.

Roman açılımı mı? O sadece popülizm politikasıydı.  Dedim ya, atı alan Üsküdar’ı çoktan geçti.