DESTEKLER VATANDAŞA MI YANDAŞA MI?
“Koyun can derdinde, kasap et derdinde” atasözünü duymuşsunuzdur. Sözün anlamı: “Sadece kendi çıkarlarını düşünen insanlar, başkalarının dertleriyle ilgilenmezler” demektir. Vatandaş; nasıl geçinebilirim derdinde, AKP İktidarı 2023’te yeniden nasıl seçilebilirim derdinde. Vatandaşın derdiyle ilgilenirmiş gibi görünüp, durmadan destek paketleri açıklayan iktidar, sanki vatandaşla dalga geçmektedir. Aslında destek verilenler; vatandaş değil, yandaşlardır.
İktidarın, vatandaşa vermeyi düşündüğü destek paketlerine geçmeden, vatandaştan istediği desteğe bir örnekle değinmek istiyorum:
Yeni –e pasaport, yeni –emavi kart, yeni –e sürücü belgesi projesi hayata geçirilecekmiş. Bu proje, olsa-olsa; yeni e- para kazanma projesinden başka bir şey değildir. Milyonlarca vatandaşın değiştireceği her belge için ödeyeceği para, bazılarının servetine servet katmakta kullanılacaktır. –e pasaportun, iç kapak ve Data Ön özellikleri şöyle sıralanmış: -İntaglio baskı. -Cuilloche çizgiler. –Line Widthmodulation. -Özel skreenler. –Rgb Uv Baskı. –Değişken mikro yazı. –Rainbow renklendirme. -Metamorfoz desen kullanılmıştır. Yahu, pasaportu tanıtmak için Türkçe kelimeler bulamadınız mı?
Türk vatandaşına yapılacak destekten önce, Suriyeliler için düşünülen desteklere bir göz atalım mı? Suriyelilerin ülkelerine dönüşü için: En az 100 bin konut inşa edilecekmiş. Küçük Sanayi Siteleri, dükkânlar, çarşılar kurulacak, tarım alanları oluşturulacakmış. Okullar, hastaneler, camiler, kamu binaları inşa edilecekmiş. Yerli ve yabancı fonlardan destek istenecekmiş.
Hayat; Suriyelilere güzel, gibi bir şey. Bu inşaatları nerede yapacaksınız? Tabii ki Suriye topraklarında. Suriye Devleti size inşaat izni verecek mi? Yerli ve yabancı fonların desteği garanti mi? Farz edelim, Suriye izin verdi, parayı nereden bulacaksınız veya kimin cebinden çıkacak?
Şimdi de Keşanlı çiftçilere verilen destekten bahsetmeye ne dersiniz? AKP Edirne Milletvekili Dr. Fatma Aksal Keşan’da yaptığı basın açıklamasında: “Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen Köyümde yaşamak için bir SÜRÜ nedenim var projesi kapsamında; küçükbaş hayvancılığa yönelik 100 bin lira olan faizsiz kredi limitini 200 bin liraya; 150 bin lira olan kredi limitini ise 250 bin liraya yükselttik. Tüm üreticilerimize ve yetiştiricilerimize hayırlı, bereketli olsun” demiş. Faizsiz, 150 bin, 250 bin lira kredi almak gayet güzel. Peki, bu kredi geri ödenmeyecek mi? Ödenecek tabii de, nasıl ödenecek?
Çiftçinin ektiği de, diktiği de, hayvanının eti de, sütü de para etmiyor. Resmi TÜİK rakamlarına göre Nisan ayında tüketici fiyat endeksi %69,97, üretici fiyat endeksi %121,82 olarak açıklandı. İki endeks arasındaki fark, üreticinin kâr değil, zarar ettiğinin göstergesidir. Bu çiftçi, ürettiği bir malı zararına satıyorsa, aldığı krediyi nasıl ödeyecek? Bu krediden ancak, büyük çiftlik sahibi üreticiler faydalanır, diye düşünüyorum.
Gelelim, Bakanlar Kurulu’nun son destek paketine: Bakanlar Kurulu bazı günlerde, 4 saat gibi bir süreyle toplantılar yapar. Ülke sorunlarının ve çözümlerinin görüşülmesi gereken toplantılar sonunda da, cumhurbaşkanı açıklamalarda bulunur. Açıklamaların süresi genelde 35 dakikadır. Cumhurbaşkanı, 20 dakika AKP’nin 20 yıllık icraatlarını sayar. 10 dakika muhalefete çatar, 5 dakika içinde de, o günkü toplantıya ait bilgiler verir. Son toplantıdan; beton çıktı, beton çıktı, beton çıktı. Neden mi üç defa beton çıktı, dedim. Paketlerin adı şöyle: 1. Paket: İlk Evim Konut Finansman Paketi. 2. Paket: Genişletilmiş Konut Finansman Paketi. 3.Paket: İnşaat sektörüne özel, kredi garanti paketi.
Vatandaşa, 2 milyon TL değerine kadar konutlar için: 10 yıl vadeli yüzde 0,99 veya yüzde 0,89 faizli konut kredisi sağlanacak mış. İnşaat firmalarına ise inşaat halindeki projelerin hızla tamamlanarak konut arzının artmasını sağlamak amacıyla 36 ay vadeli, 20 milyar TL finansman kaynakları sunulacak mış. Her taşın altından neden hep inşaat, neden hep beton çıktığını hiç düşündünüz mü? Gazeteci Mustafa Balbay’ın verdiği bilgiye göre; aynı nüfusa sahip olduğumuz Almanya’da; 3 bin 550, Türkiye’de 453 bin 497 müteahhit varmış. Hayret ettiniz değil mi?
Günümüz şartlarında 100 bin, 200 bin TL ile ancak bir kümes alınabilir. 2 milyon TL krediden vazgeçtik. Çünkü çalışanımızın %50 den fazlası asgari ücretle çalışıyor. 2 milyon TL nin aylık taksitleri 27 bin 28 bin TL civarında. Ancak, 3-5 yerden ballı maaş alanların ödeyebileceği krediler. Garibanın oturacağı bir ev için en az 300 bin liralık kredi kullanması gerektiği kanaatindeyim. Pekiyi; 300 bin liralık kredinin geri ödeme taksitleri ne kadar? Yüzde 0,99 faizli krediden 300 bin TL kredi çekenler; aylık 4,283 TL ödemek zorunda. Yani 4,253 TL asgari ücret alanlar, 30 TL de borçlu kalıyor. Eğer yüzde 0,89 faizli kredi çekmişse onun ödemesi gereken; 4,078 TL. Bu defa da harcamak için asgari ücretinden 175 TL para artıyor. Yetmez mi, dediniz. Çok nankörsünüz, çoook.
Açıklanan bu konut kredisi paketleriyle ilgili üç eleştiriyi size aktarmak istiyorum:
Ekonomist Emrah Lafçı: “Ekonomi teorisine “Faiz sebep enflasyon sonuç”tan sonra yeni bir dahiyane katkı daha; konut kredisi faizlerini düşürmek suretiyle konut fiyatlarını düşüreceğiz. Ekonomi bilimine hayırlı olsun” demiş.
Finans ve Muhasebe Profesörü Burak Arzova: “Dünya enflasyon endişesi ile daraltıcı önlemler alırken, konut kredisi ile yeni talep yaratmak, 180 ile giden Şahin marka otomobille 240 denemeye kalkmak gibi bir şey. Üstelik arabanın emniyet kemeri de yok” diye eleştirmiş.
Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent: “4253 liralık asgari ücretle, bu krediler nasıl ödenir, onu söylemeyi unutmuşlar” demiş.
Bir bakanlar kurulu toplantısından; Kur Korumalı Mevduat Hesabı Paketi çıkmıştı. Şimdi de Konut Finansman Paketi çıktı. Acaba bundan sonraki bakanlar kurulu toplantısından, hangi destek paketleri çıkacak? Bekleyip göreceğiz.
Her ne kadar kredi desteği vatandaşa yapılmış gibi görünse de, bu desteğin kaymağını; elinde satılmamış konut biriken TOKİ ve müteahhitler yiyecektir. Bunun, başkaca bir izahı olamaz.
Saygılarımla. 14.05.2022 Mehmet Uslu– Emekli öğretmen
